Inleiding
Gemeenten voeren taken uit die in het belang van hun inwoners zijn. Een gemeente kan daarbij grotendeels zelf bepalen of zij de taken zelf uitvoert of laat uitvoeren, bijvoorbeeld via een gemeenschappelijke regeling met andere gemeenten.
Wanneer een gemeente taken door een andere partij laat uitvoeren en er sprake is van een bestuurlijk en een financieel belang in een organisatie dan is er sprake van een verbonden partij.
Van een bestuurlijk belang is sprake als de gemeente op één of andere manier zeggenschap heeft. Het gaat hierbij bijvoorbeeld om een zetel in het bestuur of stemrecht bij bestuurlijke beslissingen. Met financieel belang wordt bedoeld dat de gemeente middelen ter beschikking heeft gesteld die niet verhaalbaar zijn in het geval van faillissement van de verbonden partij, of dat financiële problemen bij de verbonden partij op de gemeente verhaald kunnen worden.
Als gemeentebestuur is het belangrijk om daar aandacht voor te hebben, omdat ook bij het laten uitvoeren van taken door andere partijen het gemeentebestuur eindverantwoordelijk blijft voor de uitvoering. Daarom is het belangrijk om aandacht te hebben voor de wijze waarop invloed wordt uitgeoefend voor wat betreft sturen, beheersen, toezicht houden en verantwoording afleggen (=governance) en de gemeentelijke doelen worden nagestreefd.
De gemeenteraad heeft op 6 juli 2017 de nota Verbonden partijen vastgesteld. In deze nota wordt ingegaan op de wettelijke kaders, algemene beginselen van de governance, scheiding van de eigenaar- en opdrachtgever rol en het gemeentelijk beleid dat per verbonden partij wordt nagestreefd.
In deze paragraaf benoemen we allereerst de relevante ontwikkelingen voor het jaar 2022.
Daarna volgt een opsomming van de verbonden partijen waar de gemeente Aalsmeer in deelneemt.
Hierbij worden conform het BBV de volgende gegevens opgenomen:
- de lijst van verbonden partijen, die wordt onderverdeeld in:
- 1°.gemeenschappelijke regelingen;
- 2°.vennootschappen en coöperaties;
- 3°.stichtingen en verenigingen, en,
- 4°.overige verbonden partijen;
- In de lijst van verbonden partijen wordt ten minste de volgende informatie opgenomen:
- de wijze waarop de gemeente een belang heeft in de verbonden partij en het openbaar belang dat ermee gediend wordt;
- het belang dat de gemeente in de verbonden partij heeft aan het begin en de verwachte omvang aan het einde van het begrotingsjaar;
- de verwachte omvang van het eigen vermogen en het vreemd vermogen van de verbonden partij aan het begin en aan het einde van het begrotingsjaar;
- de verwachte omvang van het financiële resultaat van de verbonden partij in het begrotingsjaar;
- de eventuele risico’s van de verbonden partij voor de financiële positie van de gemeente.
In 2022 nam Aalsmeer deel in 15 verbonden partijen. In deze paragraaf is het overzicht opgenomen van het beslag dat de partijen leggen op de gemeentelijke jaarrekening 2022.
Omdat nog niet van alle verbonden partijen op het moment van opstellen van deze paragraaf de cijfers over 2022 zijn ontvangen kunnen deze om die reden nog niet in deze paragraaf worden opgenomen.
Ontwikkelingen 2022
Wijziging wet gemeenschappelijke regelingen
In het regeerakkoord van Rutte III is afgesproken dat de wet gemeenschappelijke regelingen
(Wgr) wordt aangepast om de democratische legitimatie van gemeenschappelijke regelingen te versterken. Daarvoor wordt een aantal bestaande instrumenten van de volksvertegenwoordiging aangepast en aangevuld. Daarnaast maakt het wetsvoorstel participatie mogelijk van inwoners en belanghebbenden bij de besluitvorming in gemeenschappelijke regelingen. Het wetsvoorstel is in juni 2021 aangenomen door de Tweede Kamer en op 14 december 2021 door de Eerste Kamer. De wijzigingen zijn op 1 juli 2022 in werking getreden. Belangrijkste punten uit de wijziging Wet gemeenschappelijke Regelingen:
- Formaliseren van de actieve informatieplicht van het bestuur van de gemeenschappelijke regeling, vergelijkbaar met de informatieplicht van het college aan de gemeenteraad, zoals vastgelegd in artikel 169 van de Gemeentewet;
- Een gemeenschappelijke adviescommissie: een commissie bestaande uit raadsleden die het algemeen bestuur van de gemeenschappelijke regeling van advies kan voorzien, de besluitvorming van de raden van de deelnemende gemeenten met betrekking tot de gemeenschappelijke regeling kan voorbereiden of de raden van advies kan voorzien;
- Verruiming van de zienswijzeprocedure. Zienswijzen kunnen behalve in de begrotingscyclus, ook worden ingediend bij het treffen van de regeling en bij voorgenomen besluiten voordat die besluiten zijn genomen;
- Gemeenschappelijke regelingen moeten hun ontwerpbegroting vier weken eerder gereed hebben;
- Meer mogelijkheden voor de deelnemende gemeenten om per regeling keuzes te maken over de governance en legitimatie.
Uiterlijk twee jaar na de inwerkingtreding van deze wet moeten alle gemeenschappelijke regelingen aan de gewijzigde Wgr zijn aangepast.
Afvalsturing N.V.
Op 28 december 2022 heeft Aalsmeer 45 aandelen verworven in Afvalsturing Friesland N.V. Deze partij scheidt voor de gemeente vanaf 2023 het huisafval na.