Aanbiedingsbrief

Geachte leden van de gemeenteraad,

Hierbij ontvangt u het Jaarverslag en de Jaarrekening 2022. Dit is de verantwoording van het college over het afgelopen jaar waarin wij u de beleidsresultaten en financiële resultaten presenteren.
Nieuw is dat dit jaar een zogenaamde ‘Jaarrekening in één oogopslag’ onderdeel is van de jaarstukken. Deze vindt u direct na deze aanbiedingsbrief.

Terugblik op de beleidsmatige kaders
In maart 2022 zijn er gemeenteraadsverkiezingen geweest. Hiermee zijn deze jaarstukken de eerste verantwoording door het huidige college van het gevoerde beleid en het financieel beheer. Uiteraard is een deel van de verantwoording nog uitgevoerd door het vorige college. Voor het volledige beeld over 2022 is, als afsluiting, ook de verantwoording van de cyclus in deze jaarstukken opgenomen. Daarnaast zijn de jaarstukken ook de eerste die onder de nieuwe samenwerkingsovereenkomst met Amstelveen tot stand zijn gekomen.

2022 was een bijzonder jaar. In de loop van 2022 kwamen gelukkig de maatregelen van de coronacrisis volledig te vervallen en konden we weer terug naar normaal. Helaas brak eind februari de oorlog in Oekraïne uit. Als gevolg van deze oorlog kwam er een vluchtelingenstroom op gang waar ook Aalsmeer mee te maken kreeg. Naast dat wij deze mensen hebben opgevangen hebben wij ze ook o.a. doorgeleid naar werk en gezorgd voor onderwijs.

Het gevolg van de oorlog in Oekraïne was de stijging van de prijzen. Niet alleen de energieprijzen schoten de lucht in, maar ook de prijzen van onze boodschappen. Het kabinet besloot hiervoor in 2022 een energietoeslag in het leven te roepen, een regeling die door de gemeenten in 2022 (maar ook in 2023) is uitgevoerd. In Aalsmeer hebben we een grotere groep weten te bereiken dan in de rest van Nederland. Hiervoor is in 2022 een “Plan van aanpak Energiearmoede” vastgesteld dat nog tot en met 2024 loopt.

Het opheffen van de maatregelen van de coronacrisis en het verdwijnen van het virus betekende niet dat alles weer was zoals aan het begin van 2020. De verwachting is dat de gevolgen van de coronacrisis nog wel even zichtbaar blijven. Zo gaat het nog niet met alle jongeren alweer beter. Gelukkig lijken jongeren in Aalsmeer wel veerkrachtig en flexibel te zijn. Samen met het onderwijs, de kinderopvang en de preventie partners hebben wij voortvarend gewerkt aan een lokaal projectplan: ‘NPO Aalsmeer, 2021-2025’.
Zowel de verenigingen, onderwijs als ondernemers hebben hun flexibiliteit getoond in deze moeilijke jaren en pakken de draad weer op.

In 2021 is de specialistische en hoog specialistische jeugdhulp opnieuw aanbesteed. Dit heeft geresulteerd in nieuwe contracten per 1 januari 2022 met een andere bekostigingssystematiek en een systeem waarbij de kwaliteit en de opbrengst van hulp voor onze jeugdigen en gezinnen worden gemonitord. De eerste (financiële) effecten van het nieuwe stelsel zijn in 2022 al duidelijk geworden. Daarnaast hebben wij ook voor het WMO vervoer in 2022 een nieuwe vervoerder kunnen contracteren.

Aalsmeer kent een aantrekkelijk vestigingsklimaat. Hierdoor kennen we veel bedrijvigheid en zijn de werkloosheidcijfers laag. Ook zorgt het voor veel bezoekers, ook vanuit de regio. Met een relatief gering budget voor economie hebben we ook in 2022 op het gebied van economie, recreatie en toerisme Aalsmeer (nog) meer op de kaart kunnen zetten via “Visit Aalsmeer”.

De stijging van de prijzen en de verlenging van levertijden van materialen zorgt voor risico’s in de uitvoering van projecten. Desondanks zijn er in 2022 een aantal mooie projecten opgeleverd zoals de smartwoningen op het VVA terrein, de appartementen in de Zuiderkerk en Posterijen.

Op het dossier Schiphol ligt de uitspraak van minister Harbers over het terugbrengen van het aantal vliegbewegingen tot 440.000 vluchten per jaar vast. Het dossier Schiphol is en blijft er één van een lange adem en vele belangen.

Aalsmeer is een relatief veilige gemeente. Het aantal ernstige incidenten is gelukkig beperkt en de gemeente scoort goed als het gaat om de veiligheidsbeleving van de inwoners. Maar vanzelfsprekend is dat niet. Veiligheid realiseren wij dankzij de inzet van velen. Gemeente, politie, brandweer en overige veiligheidspartners. Maar ook de inwoners en ondernemers zijn onmisbaar voor een veilige gemeente. Net als in 2022 zetten wij ons er ook de komende jaren weer voor in om dit zo te houden. Verkeersveiligheid is en blijft hierbij een belangrijk aandachtspunt.

Resultaat 2022
De jaarrekening 2022 is afgesloten met een positief resultaat van afgerond € 3,8 miljoen. In de 2e bestuursrapportage 2022 was een voordeel van € 3,1 miljoen voorzien. De uitkomst van de jaarrekening is hierdoor € 0,7 miljoen beter dan begroot. Het verschil tussen deze jaarstukken en de 2e bestuursrapportage bestaat uit een groot aantal mutaties, zowel positief als negatief, die naar de situatie en de inzichten bij het opmaken van de 2e bestuursrapportage niet allemaal bekend waren.

De opbouw van dit verschil is per programma als volgt:

De belangrijkste afwijkingen ten opzichte van de 2e bestuursrapportage 2022 zijn (op volgorde van programma):

Sociaal Domein (voordeel € 0,7 miljoen)
Het werkelijk gerealiseerde voordeel binnen dit programma is feitelijk € 1,3 miljoen hoger doordat een deel van de dekking van de kosten, die gemaakt zijn in het kader van de oorlog in Oekraïne, in programma 5 en 8 staat. Dit werkelijke voordeel kent twee belangrijke redenen: lagere kosten jeugdhulp (€ 1,4 miljoen) en WMO (€ 0,2 miljoen).   
De drie belangrijkste redenen voor de daling van de kosten van de jeugdhulp zijn een daling van het aantal jeugdigen in zorg, de wijziging van het woonplaatsbeginsel en een daling van de gemiddelde kosten ambulante hulp. Bij de WMO is er sprake van minder inzet op huishoudelijke hulp en lagere kosten van woningaanpassingen.

Onderwijs en ontplooiing (nadeel € 0,4 miljoen)
Door een onjuiste aanname over de dekking van de bijdrage voor het onderhoud van de sportaccommodaties in de Kadernota 2022 is een structureel nadeel van € 0,14 miljoen ontstaan.
Ook zorgt de terugvordering door het Rijk van de Tegemoetkoming vaste lasten sportaccommodaties over 2021 voor een nadeel van € 0,16 miljoen. De specifieke uitkering IJsbanen en Zwembaden 2021 is afgewikkeld in deze jaarrekening. Hierdoor is er een lagere baat gerealiseerd van € 0,13 miljoen. De definitieve afwikkeling van de specifieke uitkering IJsbanen en Zwembaden 2022 volgt in de jaarrekening 2023.

Economie en duurzaamheid (nadeel € 0,1 miljoen)
Dit nadeel wordt veroorzaakt door minder inkomsten uit grondstromen bij de grondbank.

Openbare ruimte (voordeel € 0,7 miljoen)
Deze lagere kosten zijn vooral het gevolg van lagere beheerkosten en voorbereidingskosten van projecten in de openbare ruimte alsmede aan de groot onderhoudsprojecten zoals wegen, kunstwerken, verkeer, openbare verlichting, groen en water.

Ruimtelijke ontwikkeling (nadeel € 2,3 miljoen)
Aan het nadelig effect ten opzichte van de 2e bestuursrapportage ligt een aantal redenen ten grondslag. Allereerst is in de 2e bestuursrapportage al melding gemaakt van de verwachting van nadelige resultaten binnen Green Park Aalsmeer Gebiedsontwikkeling BV. Omdat wij op dat moment nog niet over de exacte cijfers konden beschikken hebben wij daarover een winstwaarschuwing afgegeven. Het verwachte resultaat op de deelneming bedraagt nu € 2,8 miljoen nadelig. Ons aandeel daarin is € 1,4 miljoen. Voor dit bedrag hebben wij een voorziening getroffen. Ook hebben wij voorbereidingskosten voor facilitaire projecten afgeboekt waarvoor uiteindelijk geen exploitatieovereenkomst is afgesloten. Lagere winstnemingen dan ten tijde van het opstellen van de Meerjaren Prognose Grondexploitaties 2022 voorzien en extra toevoeging aan de voorziening als gevolg van een groter verlies dan verwacht zijn belangrijke redenen voor een nadelig effect op actieve grondexploitaties van € 2,3 miljoen.
Voor leges omgevingsvergunningen is € 0,6 miljoen meer ontvangen dan geraamd. Dit zorgt voor een positief effect ten opzichte van de 2e bestuursrapportage. Tot slot heeft er een (per saldo budget neutrale) verschuiving plaatsgevonden van € 1,1 miljoen tussen de programma's 1, 5 en 8 voor kosten die zijn gemaakt in het kader van de oorlog in Oekraïne.

Bestuur, bevolking en veiligheid (voordeel € 0,2 miljoen)
Een deel van de budgetten op het gebied van openbare orde en veiligheid is niet besteed. Omdat de projecten waarvoor deze middelen deels bedoeld waren in 2023 een vervolg moeten krijgen is het voorstel om hiervan € 0,08 miljoen over te hevelen naar 2023. Zie verder onder resultaatbestemming.

Overhead (voordeel € 0,4 miljoen)
Dit betreft met name de onder uitputting van de kosten van de kernorganisatie. Gedurende het jaar heeft werving van het team plaatsgevonden waardoor nog niet alle budgetten zijn besteed. Ook is een gedeelte van de kosten ten laste van het transitiebudget gekomen.

Algemene dekkingsmiddelen (voordeel € 2,3 miljoen)
Dit betreft een hogere algemene uitkering uit het gemeentefonds op basis van de decembercirculaire 2022 (€ 1,1 miljoen) en een teruggave van BTW oude jaren (2017 - 2022). Dit naar aanleiding van de uitkomst op een analyse van de toegepaste BTW percentages (€ 1,1 miljoen).

Reservemutatie (nadeel € 0,7 miljoen)
Een groot aantal van de hierboven genoemde voor- en nadelen wikkelen we budgettair neutraal af via de daarvoor beschikbare bestemmingsreserves, zoals Sociaal Domein, Onderhoud / instandhouding onbebouwde buitenruimte (MPP) en voorlopige winsten grondexploitaties.
Per saldo wordt er € 0,7 miljoen meer toegevoegd aan de bestemmingsreserves dan begroot.

Een uitgebreide toelichting op de afwijkingen is opgenomen in de programma’s in het onderdeel ‘wat heeft het gekost’. Daar wordt per programmaonderdeel een toelichting gegeven op afwijkingen in lasten, baten en reservemutaties.

Zoals bekend is een belangrijke eis voor Nederlandse gemeenten dat er sprake is van een dekking van structurele lasten door structurele baten. Uit onderstaande tabel blijkt dat dat in 2022 het geval is.

 
Resultaatbestemming 2022
Wij stellen u voor om het rekeningresultaat 2022 ad € 3,843 miljoen als volgt te bestemmen:

• € 460.000 toe te voegen aan de voorziening wachtgeld (ex)wethouders;
  Op dit moment maakt een tweetal ex-wethouders gebruik van de wachtregeling. Voor deze uitkering is geen budget opgenomen in de gemeentelijke begroting. Het voorstel is om deze kosten te dekken uit een daartoe te vormen voorziening.
• € 75.000 te reserveren ten behoeve van projecten op het gebied van openbare orde en veiligheid in 2023;
• € 464.000 te reserveren ten behoeve van de uitkering van de energietoeslag 2023;
• € 40.000 te reserveren voor milieucontroles / milieuhandhaving in het kader van integrale controles in het kader van ondermijning;
• € 750.000 te reserveren ten behoeve van de ESA;

In de 2e bestuursrapportage 2022 hebben wij een melding gemaakt van de financiële situatie van de ESA. Uit de concept jaarstukken 2022 van de ESA blijkt dat een financiële impuls noodzakelijk is met name om de liquiditeit van de organisatie op peil te houden;

• € 1,3 miljoen te reserveren ten behoeve van projecten voor o.a. verkeer en vervoer en groen;

Wij willen met het nieuwe college een vliegende start maken en een extra impuls geven aan een aantal projecten o.a. op het gebied van verkeer en vervoer en groen en stellen daarom voor om een aanvullend budget beschikbaar te stellen. Hierbij denken wij bijvoorbeeld aan de aanpak van de Burgemeester Kasteleinweg. Ook willen wij een extra impuls geven aan de vergroening van de gemeente; en

• het restant, € 754.000 toe te voegen aan de algemene reserve.

Dit voorstel is onderdeel van het raadsvoorstel en – besluit behorende bij deze jaarstukken.
Op 9 december 2019 heeft u de nota Reserves, voorzieningen en risicobeleid vastgesteld. In dit raadsbesluit is besloten een weerstandsnorm van minimaal 1,5 als streefwaarde voor de ratio (beschikbare - : benodigde weerstandscapaciteit) te hanteren. Uit de paragraaf ‘Weerstandsvermogen en risicobeheersing’ van deze jaarstukken blijkt dat de ratio ultimo 2022, na het voorstel voor resultaatbestemming 2022, 1,5 bedraagt. Na voorstel resultaatbestemming is de algemene reserve € 30,18 miljoen. Hiermee voldoet het weerstandsvermogen aan de Aalsmeernorm die door u is vastgesteld.

De behandeling van de jaarstukken staat geagendeerd voor uw vergadering van 6 juli 2023.

Deze eerste jaarstukken in de nieuwe collegeperiode sluiten wij met een positief gevoel af. Ook in 2023 werken wij graag samen met u verder aan een nog mooier Aalsmeer!

Met vriendelijke groet,

Burgemeester en wethouders van Aalsmeer